Σκηνοθεσία: Φριτς Λανγκ

Διάρκεια: 122 min

Έντεκα ολόκληρα χρόνια μετά την πρώτη ταινία για τον Μαμπούζε (Dr Mambuse, der spieler), το 1933 δηλαδή, ο Fritz Lang επιστρέφει στον εφιαλτικό του ήρωα με το Das Testament des Dr. Mabuse (Η Διαθήκη του Δρ Μαμπούζε). Τη φορά αυτή η ταινία είναι ομιλούσα, ο ιδιοφυής εγκληματίας είναι τρομακτικότερος ίσως από την προηγούμενη φορά… και το στοιχείο του φανταστικού μπαίνει για τα καλά στην ιστορία.

Στην ταινία αυτή, που περιστρέφεται όλη γύρω από το άσυλο, διαθέτει ένα όλο και αυξανόμενο σασπένς και αρκετές αξέχαστες σκηνές (ο Μαμπούζε στο κελί του, η κατάληψη ενός σώματος από τη φασματική του παρουσία, ο τρελός πρώην συνεργάτης της αστυνομίας κ.ά.), ξετυλίγεται όλη η εγκληματική φιλοσοφία του βασικού ήρωα. Ο Μαμπούζε είναι, ρητά πλέον, υπεράνω κάθε χρηματικού κέρδους. Αυτό που θέλει (το γράφει ο ίδιος) είναι να εγκαθιδρύσει μια παγκόσμια αυτοκρατορία τρόμου και εγκλήματος, να εγκαταστήσει τον φόβο στην ψυχή κάθε ανθρώπου και να σπείρει το χάος στην υφήλιο. Γι’ αυτό και τα χτυπήματα που σχεδιάζει δεν έχουν καμιά σχέση με κέρδος: Θέλει να προκαλέσει κατάρρευση του χρηματιστηρίου, να ανατινάξει επικίνδυνα χημικά εργοστάσια, να δηλητηριάσει το νερό… Το κέρδος παύει πλέον να είναι υλικό. Ο στόχος του είναι πια μόνο η απόκτηση απόλυτης δύναμης, ο πόθος του να εξουσιάζει μια παγκόσμια αυτοκρατορία τρόμου!
Η ναζιστική κυβέρνηση απαγόρευσε το φιλμ, όπως ο διαβόητος Γκέμπελς, θαυμαστής ο ίδιος του έργου του Λανγκ, του ανακοίνωσε. Ίσως η ομοιότητα του τρελού Μαμπούζε να γράφει τις ολέθριες οδηγίες του στο κελί του στο άσυλο με τον Χίτλερ να γράφει το “Ο Αγών μου” από το δικό του κελί όταν ήταν φυλακισμένος, να παραήταν εμφανείς…

ΓΝΩΜΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ FRITZ LANG

“Όταν είδα τη Διαθήκη του Δρ Μαμπούζε, γύρω στο 1945, είπα στον εαυτό μου ‘Λοιπόν, πρέπει να κάνεις ταινίες’… Τα ντεκόρ, τα ίδια τα όρια της οθόνης είναι από μόνα τους ίδιας σημασίας με τους ηθοποιούς και οι τελευταίοι με τη σειρά τους είναι εξίσου σημαντικοί με τα κάδρα. Το έργο του Lang είναι θεμελιωμένο πάνω σε μια μεταφυσική της αρχιτεκτονικής.”
Claude Chabrol

“Βλέποντας το Θλιμμένο Θάνατο συνειδητοποίησα ξαφνικά την ποιητική εκφραστικότητα του σινεμά.”
Luis Bunuel

“Ο Lang είναι κατά μία έννοια αρκετά παράδοξος ώστε να συμφιλιώνει εξίσου καλά τις μικρές πληροφορίες με το φανταστικό, να καταφέρνει να είναι την ίδια στιγμή μεθοδικός και ΄υπερφυσικός’.”
Andre Techine

“Στο έργο του Lang, τα πάντα διαδραματίζονται και διαμορφώνονται σε ένα σύμπαν άκρως ηθικό. Ασφαλώς, η συμβατική ηθική δεν έχει καμία θέση στο σύμπαν αυτό και οι δυνάμεις σαν αυτή (η αστυνομία, ο στρατός, η άμυνα) αποτυπώνονται πάντα εκφυλισμένες, ηττημένες, αδύναμες… Οι ήρωες του Lang είναι, στην πραγματικότητα, στο πλευρό της κοινωνίας.”
Francois Truffaut