Dilar Dirik 

Μετάφραση: Γεωργία Κανελλοπούλου

 

Οι Κούρδισες γυναίκες μέσα σε ένα από τα πιο δυνατά και ριζοσπαστικά κινήματα παγκοσμίως σφυροκοπούνται με ασυδοσία από το τουρκικό κράτος−ενώ η Ευρώπη κοιτάζει από την άλλη.

« Θα αντισταθούμε μέχρι την νίκη!» φώναξε η Sebahat Tuncel πριν της κλείσουν το στόμα μια ντουζίνα αστυνομικοί που την έσυραν στο πάτωμα και την προφυλάκισαν στις αρχές του Νοέμβρη.

Εννιά χρόνια πριν, την Tuncel υποδέχονταν με λουλούδια, συνθήματα και σήματα της νίκης, καθώς βγήκε από τη φυλακή και μπήκε στο κοινοβούλιο, όπου είχε εκλεγεί βουλευτής όσο ήταν ακόμη φυλακισμένη. Σήμερα είναι ξανά στη φυλακή, μία από τους δώδεκα κούρδους πολιτικούς από το HDP (Δημοκρατικό Κόμμα του Λαού) και το περιφερειακό DBP (Κόμμα Δημοκρατικών Περιφερειών) που συνελήφθησαν από την Τουρκική ασφάλεια από τον προηγούμενο Οκτώβριο, στο πλαίσιο των «αντιτρομοκρατικών» ενεργειών του τούρκου προέδρου Ερντογάν εναντίον όσων αντιπαλεύουν τον απολυταρχικό του ρόλο. Η καταστολή αυτή ακολουθεί το πραξικόπημα του Ιουλίου και αντιπροσωπεύει μία επανακλιμάκωση του πολέμου μεταξύ του κράτους και του κουρδικού κινήματος, τερματίζοντας μία ειρηνευτική διαδικασία δυόμισι χρόνων.

Ακολουθώντας την οδηγία που δόθηκε στη γερμανική αντιτρομοκρατική ομάδα τη δεκαετία του ’80, «Πυροβολήστε τις γυναίκες πρώτα», η τοξική αρρενωπότητα του κράτους έγινε φανερή στην κήρυξη πολέμου εναντίον των γυναικών, καθώς η δύναμη του στρατιωτικού κινήματος των Κουρδισών είναι η μεγαλύτερη απειλή για το σύστημα. Η περίπτωση της Sebahat Tuncel δεν είναι μοναδική.

Στο τέλος του Οκτωβρίου, η Gültan Kisanak συνελήφθη. Ήταν η πρώτη γυναίκα συμπρόεδρος στο μητροπολιτικό δήμο του Ντιγιαρμπακίρ και πρώην βουλευτίνα, που πέρασε δύο χρόνια τη δεκαετία του ’80 στη φυλακή, όπου επιβίωσε από τις πιο αποτρόπαιες μορφές βασανιστηρίων, όπως το να ζήσει για μήνες σε ένα σπιτάκι σκύλου γεμάτο περιττώματα, επειδή αρνιόταν να πει «είμαι Τουρκάλα». Η σύλληψη της ακολουθήθηκε από την βίαιη σύλληψη της Ayla Akat Ata, τέως βουλευτίνας και τώρα ομιλήτριας στο Συνέδριο Ελεύθερων Γυναικών, το μεγαλύτερο οργανισμό – ομπρέλα των γυναικών σε Κουρδιστάν και Τουρκία, που είναι μεταξύ των 370 οργανισμών που απαγορεύτηκαν από την κυβέρνηση στα μέσα του Νοεμβρίου. Νοσηλεύτηκε πολλές φορές λόγω βίας της αστυνομίας στη διάρκεια της κοινοβουλευτικής θητείας της και επέζησε από απόπειρες δολοφονίας.

Η Selma Irmak είναι μεταξύ των βουλευτών που εκλέχτηκαν μέσα από τη φυλακή, όπου πέρασε πάνω από 10 χρόνια ως τρομοκράτισσα και συμμετείχε σε πολλές απεργίες πείνας. Η Gülser Yildirim ήταν φυλακισμένη για πέντε χρόνια πριν τις εκλογές. Μια άλλη βουλευτίνα, είναι η  Leyla Birlik, που έμεινε με τους πολίτες κάτω από τα στρατιωτικά πυρά στο Sirnak σε όλη τη διάρκεια του στρατιωτικού lockdown, κι έγινα μάρτυρας αμέτρητων βίαιων δολοφονιών πολιτών από το στρατό. Ο κουνιάδος της,   Haci Lokman Birlik, ακτιβιστής και σκηνοθέτης, εκτελέστηκε από το στρατό τον Οκτώβριο 2015, έδεσαν το πτώμα του σε ένα στρατιωτικό όχημα και το έσυραν στους δρόμους. Οι στρατιώτες το βιντεοσκόπησαν και έστειλαν το βίντεο στη Leyla Birik με το μήνυμα «Έλα να πάρεις τον κουνιάδο σου».  

Η λίστα συνεχίζεται. Διαλέξαμε αυτές τις γενναίες γυναίκες να μας εκπροσωπήσουν. Τώρα είναι πολιτικές κρατούμενοι παρότι εκλέχτηκαν από πάνω από πέντε εκατομμύρια ανθρώπους.

Οι υπερσυντηρητικές πολιτικές του Κόμματος της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ερντογάν έχουν οδηγήσει στην αύξηση της βίας κατά γυναικών στην Τουρκία στην τελευταία δεκαετία. Όχι μόνο υψηλά ιστάμενα πρόσωπα της διοίκησης, του ίδιου του Ερντογάν συμπεριλαμβανομένου, συχνά απορρίπτουν την ισότητα τν φύλων προς χάριν συμπεριφορών που διευκολύνουν την κουλτούρα των βιασμών, τη διαφυλετική βία και το μισογυνισμό, αλλά επιπλέον το ΑΚΡ εγκαινιάζει φυσικές επιθέσεις σε γυναίκες και μέλη της LGBT κοινότητας. Το υπερ-αρρενωπό κράτος όχι μόνο τιμωρεί συλλήβδην την κουρδική κοινότητα σαν αυτονομιστές, τρομοκράτες ή συνωμότες κατά του κράτους, αλλά σκιαγραφεί τις Κούρδισες σαν «κακές γυναίκες», πόρνες και παραβάτισσες της πυρηνικής οικογένειας.

Ιστορικά, οι βιασμοί και τα σεξουαλικά βασανιστήρια, συμπεριλαμβανομένου του μεταμοντέρνου τεστ παρθενίας, έχουν χρησιμοποιηθεί από το Τουρκικό κράτος για να δαμάσουν και να τιμωρήσουν το γυναικείο σώμα, όπως έχει επισημάνει η Anja Flash στο βιβλίο της Frauen in der Kurdischen Guerrilla που δεν έχει μεταφραστεί από τα γερμανικά. Στις φυλακές, οι γυναίκες υφίστανται έρευνες στην ευαίσθητη περιοχή τους, για να εξευτελίζονται σεξουαλικά. Πρόσφατα, στρατιώτες έβγαλαν τα ρούχα από πτώματα Κουρδισών και δημοσίευσαν τις φωτογραφίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ένα άλλο βίαιο βίντεο δείχνει τον τούρκικο στρατό να πυροβολεί στο κεφάλι αντάρτισσες και να τις πετάνε σε γκρεμούς. Στο βίντεο αυτό έχουν χρησιμοποιηθεί γερμανικά τουφέκια, δείχνοντας την εμπλοκή της Δύσης σε αυτά τα εγκλήματα πολέμου.

Παρότι τέτοιες θηριωδίες γίνονται από τη δεκαετία του ’90, η δημοσίευση τους στα social media είναι μια νέα προσπάθεια να αποθαρρύνουν την αντίσταση των γυναικών και να αποδείξουν την κρατική δύναμη.  Αυτές οι μέθοδοι μοιάζουν με εκείνες του ISIS και παραβιάζουν όλες τις συνθήκες πολέμου. Η σεξουαλική κακοποίηση μιας ακτιβίστριας, που τολμά να αμφισβητήσει την αντρική ηγεμονία, στοχεύει να σπάσει το ηθικό της και να αποτρέψει περαιτέρω ακτιβισμό. Οι επιθέσεις σε γυναίκες πολιτικούς πρέπει να κατανοηθούν σε αυτό το πλαίσιο.

Πολύ πριν μπουν τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης στο στόχαστρο της Τουρκίας, δέχτηκαν επίθεση οι δημοσιογράφοι του JinHa, του πρώτου γυναικείου πρακτορείου ειδήσεων στη Μέση Ανατολή. Στρατευμένοι σε μία ρητά φεμινιστική οπτική, οι εργαζόμενοι στον JinHa αποκάλυψαν  τα κρατικά εγκλήματα. Σήμερα το JinHa είναι απαγορευμένο και πολλά μέλη του έχουν φυλακιστεί.

Το HDP είναι το μόνο προοδευτικό αντιπολιτευτικό κόμμα που έμεινε στην Τουρκία με μία ατζέντα για την κοσμικότητα, τη διαφορετικότητα, την οικολογία, υπέρ των μειονοτήτων, υπέρ των γυναικών, υπέρ των δικαιωμάτων των LGBT. Έχει μακράν το υψηλότερο ποσοστό γυναικών στις γραμμές του. Ακόμα και χωρίς το σύστημα της συμπροεδρίας, υπάρχει μια πολιτική του κουρδικού απελευθερωτικού κινήματος ου εξασφαλίζει τη μοιρασμένη ηγεσία μεταξύ αντρών και γυναικών, με συντριπτική πλειοψηφία γυναικών δημάρχων στις κουρδικές περιοχές. Μέσα από έναν αγώνα δεκαετιών, που ενθαρρύνθηκε κυρίως από τον φυλακισμένο κούρδο ηγέτη Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο ενεργός ρόλος των γυναικών στην πολιτική είναι σήμερα ένα φυσιολογικό μέρος της ζωής στο Κουρδιστάν.

Οι γυναίκες του HDP και του DBP δεν ενσαρκώνουν αστικές  ιδέες για πολιτική εκπροσώπων και συντεχνιακό φεμινισμό. Όλες σχεδόν οι πολιτικοί που σήμερα είναι υπό επίθεση έχουν περάσει καιρό στις φυλακές, έχουν υποστεί αστυνομική βία, σεξουαλικά βασανιστήρια, απόπειρες δολοφονίας ή κάποιες άλλες μορφές βίαιης μεταχείρισης από το κράτος. Είναι πάντα στην πρώτη σειρά στις διαμαρτυρίες κατά του κράτους και του στρατού.

Οι γυναίκες είχαν επίσης ενεργό ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία που δρομολόγησε ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν με το τουρκικό κράτος το Μάρτιο του 2013. Κάθε σύσκεψη  στη φυλακή του Ιμραλί περιλάμβανε γυναίκες. Το 2014 ο Οτσαλάν πρότεινε οι γυναίκες να παρουσιάζονται στις συσκέψεις σαν οργανωμένη δύναμη και όχι σαν μεμονωμένα άτομα. Έτσι, η  Ceylan Bagriyanik συμμετείχε στις συσκέψεις σαν εκπρόσωπος του γυναικείου κινήματος. Η Διακήρυξη του Ντολμάμπαχτσε, η πρώτη κοινή δήλωση των εμπλεκόμενων συμπεριέλαβε την απελευθέρωση των γυναικών ως ένα από τα δέκα σημεία για τη δικαιοσύνη και την ειρήνη. Το κράτος και τα μέσα ενημέρωσης δεν έδωσαν βάρος  στην επιμονή του κουρδικού κινήματος για τη βαρύτητα της γυναικείας απελευθέρωσης στην ειρηνευτική διαδικασία.

Αντιμετωπίζουμε συλλογική τιμωρία επειδή περάσαμε το υψηλότερο εκλογικό όριο παγκοσμίως, που απαιτεί ένα εκλογικό κόμμα να πάρει τουλάχιστον 10%  των ψήφων σε εθνικό επίπεδο για να μπει στο κοινοβούλιο. Οι πάλεις μας ισοπεδώθηκαν, οι αγαπημένοι μας δολοφονήθηκαν, κάηκαν ζωντανοί, βομβαρδίστηκαν, πυροβολήθηκαν ή κακοποιήθηκαν μέχρι θανάτου. Η πολιτιστική μας κληρονομιά και το περιβάλλον σβήστηκαν για πάντα, οι βουλευτές μας σύρθηκαν στους δρόμους, οι δήμαρχοι μας αντικαταστάθηκαν από έμπιστους της κυβέρνησης κόντρα στη θέληση μας, τα μέσα ενημέρωσης μας λογοκρίνονται, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπλοκαρίστηκαν. Καταστρέφοντας την πιθανότητα για ειρηνική, νόμιμη πολιτική μέσα σε δημοκρατικό πλαίσιο, η Τουρκία δεν έχει αφήσει στους Κούρδους άλλη εναλλακτική από την αυτοάμυνα. Οι διεθνείς οργανισμοί, και πάνω απ’ όλους η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν εγκαταλείψει τον κουρδικό λαό προκειμένου να καλοπιάσουν τον Ερντογάν. Με άλλα λόγια. Οι δυτικές κυβερνήσεις υποστηρίζουν τη συστηματική εξόντωση ενός από τα πιο ισχυρά και ριζοσπαστικά γυναικεία κινήματα στον κόσμο.

Η φιλοσοφία του κινήματος των Κουρδισών λέει  ότι κάθε ζωντανός οργανισμός έχει τους δικούς του μηχανισμούς αυτοάμυνας, όπως το τριαντάφυλλο με τα αγκάθια του. Αυτή η ιδέα ορίζεται με τη στενή φυσική έννοια, αλλά περιλαμβάνει και τη δημιουργία αυτόνομων δομών αυτοκυβέρνησης για την οργάνωση της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Η προστασία της ταυτότητας σου απέναντι στο κράτος μέσω της αυτοάμυνας ενεργοποιείται εν μέρει από την οικοδόμηση αυτόνομων πολιτικών θεσμών.

Σε μια εποχή που πτώματα γυμνών γυναικών εκτίθενται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από το στρατό και εκλεγμένες αξιωματούχοι γίνονται αντικείμενο κακοποίησης από το καπιταλιστικό – πατριαρχικό κράτος, οι γυναίκες πολεμούν για να δείξουν πως η τιμή τους δεν περιμένει τους άντρες να την ορίσουν, γιατί η τιμή δεν βρίσκεται μεταξύ των ποδιών μιας γυναίκας, βρίσκεται στην αντίσταση που καθιέρωσαν οι πρωτοπόρες του κινήματος μας. Οι φυλακισμένες μας πολιτικοί υπερασπίζονται αυτή την τιμή.

Από τη φυλακή, η συμπρόεδρος του HDP  Figen Yüksekdag έστειλε αυτό το μήνυμα: «Σε πείσμα όλων, δεν μπορούν να καταστρέψουν την ελπίδα μας, ή να σπάσουν την αντίσταση μας. Είτε στη φυλακή είτε όχι, το HDP κι εμείς, είμαστε η μόνη προοπτική της Τουρκίας για ελευθερία και δημοκρατία. Και αυτός είναι ο λόγος που μας φοβούνται. Μην επιτρέψετε, ούτε ένας από σας, μην επιστρέψετε στον εαυτό σας να χάσει το ηθικό του, μη αποδυναμώσετε την αντίσταση σας. Μην ξεχνάτε ότι αυτό το μίσος και ο θυμός έχουν τις ρίζες τους στο φόβο. Η αγάπη και το θάρρος θα νικήσουν».

Η Dilar Dirik είναι από το βόρειο Κουρδιστάν (Τουρκία). Αποτελεί  μέλος του κουρδικού γυναικείου κινήματος, είναι συγγραφέας, και διδακτορική φοιτήτρια στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.  Η έρευνά της επικεντρώνεται στο κουρδικό απελευθερωτικό κίνημα και στις αυτόνομες κοινότητες της Ροζάβα καθώς και στη σχέση μεταξύ φύλου και εξουσιαστικών θεσμών.

Πηγή: https://www.opendemocracy.net/5050/dilar-dirik/erdogan-s-war-on-women