Ο φασισμός και η ακροδεξιά στην Ευρώπη: Οδηγός ανά χώρα –μέρος 2

Των Martin Smith και Tash Shifrin

casa-pound-students-Pietro-Chiocca-600x378
Ιταλία: Μέλη της φασιστικής ομάδας Casa Pound. Φωτογραφία: Pietro Chiocca

Εισαγωγή στο Μέρος 2

Το πρώτο μέρος εδώ

Αυτό είναι το 2ο μέρος της σειράς που μελετάει την επικίνδυνη αναβίωση των φασιστικών και ακροδεξιών ρατσιστικών κομμάτων και οργανώσεων στην Ευρώπη.

Θα εστιάσουμε σε χώρες όπου τα φασιστικά και ρατσιστικά κόμματα έχουν σημειώσει σημαντική εκλογική ή και οργανωτική εξέλιξη. Υπάρχουν μικρές φασιστικές ομάδες που λειτουργούν σε αρκετές άλλες χώρες, αλλά με μικρά νούμερα και μικρή επίδραση. Σκοπεύουμε να μελετήσουμε ξεχωριστά την κατάσταση στη Ρωσία και να μην την περιλάβουμε εδώ.

Επόμενο στη σειρά θα είναι ένα άρθρο ανάλυσης, που θα περιλαμβάνει τους ορισμούς του φασισμού και του ακροδεξιού ρατσιστικού λαϊκισμού, και εκεί θα μελετήσουμε τις συνθήκες που επιτρέπουν σε αυτά τα κόμματα να ευδοκιμούν σήμερα.

Ελπίζουμε τα άρθρα αυτά να είναι χρήσιμα στους αντιφασίστες και αντιρατσιστές σε όλη την Ευρώπη.

Θέλουμε να ενθαρρύνουμε τους αναγνώστες, να μας στείλουν σχόλια, αναφορές και αναλύσεις για τα φασιστικά και ρατσιστικά κόμματα που δραστηριοποιούνται στις δικές τους χώρες ή περιοχές. Είστε ευπρόσδεκτοι να αναρτήσετε τις σκέψεις σας στο πεδίο των σχολίων, ή αν προτιμάτε να έρθετε σε επαφή μας offline, τότε μπορείτε να μας στείλετε email στη σελίδα μας. Πραγματικά ελπίζουμε να στηρίξετε αυτό το εγχείρημα.

Ουγγαρία: το ναζιστικό κόμμα Jobbik έχει μια τεράστια παραστρατιωτική πτέρυγα
Ουγγαρία: το ναζιστικό κόμμα Jobbik έχει μια τεράστια παραστρατιωτική πτέρυγα

Ουγγαρία

Το στοίχημα σήμερα στην Ευρώπη, είναι ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής, η επιβίωση ή  η εξαφάνιση των ευρωπαϊκών αξιών και εθνών, ή και η μετατροπή τους πέραν αναγνωρίσεως… Θέλουμε να προστατευτεί η Ευρώπη, για τους Ευρωπαίους. Αλλά υπάρχει κάτι που δεν το θέλουμε απλώς, αλλά το θέλουμε γιατί εξαρτάται μόνο από μας: θέλουμε να διατηρήσουμε μια ουγγρική Ουγγαρία.

— Viktor Orbán, Πρωθυπουργός και αρχηγός του  Fidesz

Αν θες να καταλάβεις πώς ένα ακροδεξιό κόμμα κυβερνάει μια χώρα, δε χρειάζεται να κοιτάξεις πέρα από την Ουγγαρία και την κυβέρνηση Fidesz (Magyar Polgári Szövetség, Ουγγρική αστική συμμαχία). Ένα κόμμα που άρχισε τη ζωή του σαν φιλελεύθερο αντικομουνιστικό κόμμα υπό την ηγεσία του Viktor Orbán έγινε ένα σκληρό δεξιό, ρατσιστικό λαϊκιστικό κόμμα σήμερα.

Στα δεξιά του  Fidesz  βρίσκεται το ναζιστικό κόμμα Jobbik, που πιέζει για ακόμα πιο ακροδεξιά.

Το Fidesz  προσπαθεί να επαναφέρει τη θανατική ποινή, που είναι εκτός νόμου στην ΕΕ. Ο  Orbán χρησιμοποιεί την προσφυγική κρίση για να αυξήσει τις αντιμεταναστευτικές ρυθμίσεις. Το μανιφέστο του Fidesz εξισώνει τους μετανάστες με τους τρομοκράτες, λέει πως οι μετανάστες παίρνουν τις δουλειές των Ούγγρων, προτείνει στρατόπεδα κράτησης για τους παράνομους μετανάστες, και δηλώνει πως θα πρέπει να κάνουν καταναγκαστική εργασία.

Όπως και το Jobbik – βλ. παρακάτω – το Fidesz έχει στοχοποιήσει τους Ούγγρους Ρομά. Έχει ενθαρρύνει τα ξεχωριστά σχολεία και κλείνει τα μάτια στις αρχές που χτίζουν τείχη γύρω από τις κοινότητες των ρομά. Με ένα μέτρο που στοχεύει κυρίως τη μειονότητα των ρομά, πέρασε έναν νόμο που επιτρέπει στους κυβερνητικούς αξιωματούχους να επιθεωρούν τα σπίτια των ανθρώπων για «καθαριότητα» προκειμένου να παραλάβουν το επίδομα ανεργίας τους.

Το Fidesz επίσης γιορτάζει το φασιστικό παρελθόν της Ουγγαρίας. Οι επίσημοι του  Fidesz  έχουν συμμετάσχει σε τελετές ανέγερσης μνημείων Miklós Horthy. Ο  Horthy ήταν ένας ακροδεξιός ηγέτης της Ουγγαρίας μεταξύ 1920 και 1944 που έπαιξε ρόλο στους θανάτους δεκάδων χιλιάδων Ούγγρων Εβραίων στο ολοκαύτωμα.

Σήμερα το Fidesz  σταδιακά γίνεται όλο και πιο αντιδημοκρατικό και καταπιεστικό. Έχει σχεδόν ολικό έλεγχο στις δημοκρατικές δομές της Ουγγαρίας, με 117 βουλευτικές έδρες (συν 16 του σύμμαχου KDNP) και 11 ευρωβουλευτές. Έχει αλλάξει το εκλογικό σύστημα, εδραιώνοντας περαιτέρω τη θέση του.

Το Jobbik (Κίνημα για μια καλύτερη Ουγγαρία) φτιάχτηκε το 2003 από μια μικρή ομάδα εθνικιστών και θρησκευόμενων φοιτητών. Μέχρι τις μαζικές διαμαρτυρίες του 2006 κατά της ουγγρικής κυβέρνησης, ήταν μια μικρή, ασήμαντη κίνηση. Συμμετέχοντας στις αναταραχές, ανέβηκε. Ενώ εμφανίστηκε και το  Magyar Gárda (Ούγγρος φρουρός), αυτοί οι μαυροφορεμένοι, που κάνουν βίαιες παρελάσεις που στοχεύουν τις κοινότητες των ρομά και των πολιτικά αντίθετων.

Υπάρχουν τρία βασικά θέματα στην πολιτική του Jobbik

  1. Ο «τρίτος δρόμος « – πατριωτικός εθνικισμός συνδυασμένος με οικο-κοινωνική εθνική οικονομία
    2. Αντι-ρομά ρατσισμός και Αντισημιτισμός.
    3. Αντίθεση στο έγκλημα – που το φυλετικοποιεί, κατηγορώντας τους ρομά και άλλες μειονότητες για την αύξηση της εγκληματικότητας. Το Jobbik επανεισήγαγε τον όρο «γύφτικο έγκλημα» στον πολιτικό λόγο.

Η εκλογική έκρηξη του Jobbik  ήρθε το 2009 στις ευρωεκλογές, όπου κέρδισε 427.773 ψήφους (το 14,7%) και 3 ευρωβουλευτές. Σήμερα έχει 24 βουλευτές και 3 ευρωβουλευτές και ελέγχει 14 δημαρχεία.

Είναι ένα από τα μεγαλύτερα φασιστικά κόμματα στην Ευρώπη , ορόσημο επιρροής για τα άλλα φασιστικά κόμματα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη –τα οποία έχουν στενούς δεσμούς μαζί του. Έχει επίσης μικρές ομάδες στο Ηνωμένο βασίλειο και τις ΗΠΑ.

Το Jobbik, τρίτο μεγαλύτερο κόμμα σήμερα στην Ουγγαρία, πιέζει το  Fidesz να υιοθετεί όλο και πιο επιθετική ακροδεξιά και ρατσιστική  πολιτική.

Ιταλία

Η Ιταλία αντιμετωπίζει αναβίωση του φασισμού εν μέσω μιας μεγάλης αιφνίδιας αναδιοργάνωσης της ακροδεξιάς. Η Λίγκα του Βορρά, αρχικά ένα ρατσιστικό ακροδεξιό κόμμα με αποσχιστικές θέσεις για τη βόρεια Ιταλία, τώρα γίνεται εθνική οργάνωση –και ενώνει τις δυνάμεις του με την ανοιχτά φασιστική ακτιβιστική ομάδα Casa Pound Italia.

Δεν είναι η πρώτη αναζωπύρωση του φασισμού στην Ιταλία, όπου ποτέ δεν εξολοθρεύτηκε πλήρως μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο, και όπου είχε μια ισχυρή συνεχή παρουσία αντίθετα από την υπόλοιπη Ευρώπη –και μια ιστορία συμμετοχής και δεσμών με το κράτος.

Παρόλο που μια πτυχή του φασισμού είχε παραμείνει περιχαρακωμένη από τότε που ο Μουσολίνι ίδρυσε το κίνημα, οι μορφές έχουν αλλάξει πολλές φορές. Σήμερα ο ιταλικός φασισμός, στο πλάι του ευρωπαϊκού φασισμού,  παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη φασιστικής ιδεολογίας που τη χρησιμοποιούν ομάδες σε όλη την Ευρώπη. Το Casa Pound  πήρε το όνομα του από τον Αμερικάνο ποιητή και δηλωμένο φασίστα Έζρα Πάουντ. Ο αρχηγός του  Simone di Stefano λέει «η ηγεμονία του Μουσολίνι είναι το σημείο αναφοράς μας.».

Υπό τον νέο αρχηγό,  Matteo Salvini, η Λίγκα διοργάνωσε μια κοινή διαδήλωση με τους νέους συμμάχους της στη Ρώμη τον προηγούμενο χρόνο. Γύρω στα 25.000 άτομα ενώθηκαν κάτω από τα πανό της Λίγκας, της Casa Pound και μιας τρίτης ομάδας, της Fratelli di Italia-Alleanza Nazionale (FdI-NA), που οι ρίζες τους βρίσκονται στο Movimento Sociale Italiano, μια φασιστική οργάνωση που έφτιαξαν το 1946 οι υποστηρικτές του Μουσολίνι.

Η Λίγκα έχει εδώ και καιρό γίνει μία άγρια ρατσιστική οργάνωση, που στοχοποιεί κυρίως μετανάστες και Ιταλούς Ρομά.

Τώρα ανεβάζει την εκλογική της στήριξη, με τις δημοσκοπήσεις να της δίνουν ένα ποσοστό γύρω στο 15%. Αυτό είναι πολύ υψηλότερο από το το υψηλότερο εκλογικό της ποσοστό, το 10,1% στις εθνικές εκλογές του 1996 και το 10,2% στις ευρωεκλογές του 2009.

Τα βόρεια, η δύναμη της Λίγκας είναι πολύ μεγαλύτερη και στις επιτυχίες της περιλαμβάνεται η επανεκλογή του Luca Zaia στη θέση του κυβερνήτη του Βενέτο, με πάνω από 50% των ψήφων. Η Λίγκα έχει τώρα θεσπίσει μία  ιταλικού εύρους οργάνωση, τη Noi Con Salvini ενώ η  Casa Pound έχει μια νέα μετωπική οργάνωση, τη  Sovranità.

Ο δεσμός της Λίγκας με το  Casa Pound  δίνει στη συμμαχία μια παρουσία στους δρόμους, επίσης. Οι φασίστες βρίσκονται στο κέντρο των βίαιων επιθέσεων σε πρόσφυγες, ενώ έχουν αναφερθεί και επιθέσεις φασιστικών ομάδων σε αριστερούς και σε συνδικαλιστές.

Υπάρχουν και μικρότερες φασιστικές οργανώσεις όπως η Forza Nuova (Νέα Δύναμη), που ιδρύθηκε από τον Roberto Fiore, έναν ανοιχτό φασίστα και κάποτε μέντορα του τέως ηγέτη του Nick Griffin.

Ολλανδία

Το Κόμμα για την Ελευθερία (Partij voor de Vrijheid, PVV) είναι ένα ακροδεξιό ρατσιστικό λαϊκίστικο κόμμα του οποίου ο αρχηγός, Geert Wilders, είναι έμβλημα για την ευρωπαϊκή ισλαμοφοβική ακροδεξιά. Το πολιτικό του πρόγραμμα μπορεί να αναλυθεί σε τέσσερα στοιχεία:  αντιμουσουλμανικός και ξενοφοβικός ρατσισμός, αντίθεση στην ΕΕ και ακροδεξιά κοινωνική πολιτική.

Έχει 15 βουλευτές και 4 ευρωβουλευτές. Το PVV  ήτα βασικό στη διαμόρφωση της ομάδας του ευρωκοινοβουλίου Ευρώπη των Εθνών και της Ελευθερίας  (ENF) στο πλάι του Εθνικού Μετώπου της Μαρί Λε Πεν –μια ένωση φασιστικών κομμάτων που αποτέλεσε σαφές βήμα προς τα δεξιά για το PVV.

Η δύναμη του ισλαμοφοβικού και ξενοφοβικού μηνύματος του PVV  μπορεί να εκτιμηθεί κοιτάζοντας τις βασικές του εκλογικές διακηρύξεις:

  1. Καταγραφή της εθνικότητας για όλους τους Ολλανδούς
  2. Απαγόρευση των ισλαμικών και των εβραϊκών εθίμων
  3. Απέλαση των εγκληματιών που είναι ξένης εθνικότητας
  4. Περιορισμοί στην εργασία μεταναστών από χώρες νέα μέλη της ΕΕ και από χώρες με μουσουλμανική πλειονότητα
  5. Κλείσιμο των ισλαμικών σχολείων
  6. «Συμβόλαια αφομοίωσης» για τους μετανάστες
  7. Φόροι για τις μαντήλες  των μουσουλμάνων  γυναικών και απαγόρευση πώλησης του κορανίου
  8. Απαγόρευση της μαντήλας στη δημόσια ζωή. Ban on headscarves in public life.

Ο ρατσισμός του Wilders γίνεται όλο και πιο γυμνός και ξεκάθαρος.

Νορβηγία

Το ρατσιστικό λαϊκιστικό ακροδεξιό Κόμμα της Προόδου (Fremskrittspartiet, FrP) συμμετέχει τώρα στη νορβηγική κυβέρνηση, ως νέος συνεργάτης του Συντηρητικού Κόμματος, μετά τις εκλογές του 2013. Χρησιμοποιεί ρητορική αντι-μεταναστευτική και αντι-μουσουλμανική για να κερδίζει ψήφους.

Η εκλογική του δύναμη στην πραγματικότητα έπεσε από το 22,9% του 2009 σε 16,3% το 2013 – δύο χρόνια μετά τη δολοφονία 77 ανθρώπων από τον ναζί Andres Breivik. Ο Breivik ήταν μέλος του FrP για κάποια χρόνια, και  παρόλο που είχε φύγει εφτά χρόνια πριν τη σφαγή,  το λαϊκό αίσθημα μεταστράφηκε από τις πράξεις και την λυσσώδη ισλαμοφοβία του και φαίνεται να επηρέασε τη δύναμη του FrP.  Αλλά η συμμετοχή του κόμματος στην εξουσία  έφερε ένα βαθύ κέρδος το Δεκέμβριο του 2015, όταν η κυβέρνηση όρισε τον πρώτο στην ιστορία της Νορβηγίας Υπουργό μετανάστευσης και έδωσε τη θέση στο FrP. Έτσι εισήχθησαν άγριοι νέοι νόμοι κατά των μεταναστών.

Το κόμμα ιδρύθηκε το 1973 σαν Κόμμα του Anders Lange με αιτήματα για τη μείωση στους Φόρους και για τη Δημόσια Παρέμβαση. Ο Lange  είχε αρχίσει την πολιτική του καριέρα τη δεκαετία του 1920 όταν συμμετείχε στην προπολεμική Fatherland League, ένα μαζικό κίνημα που αναπτύχθηκε υπέρ του φασισμού. Ήταν αρχηγός της νεολαίας του κινήματος από το 1935 ως το 1938 που έφυγε.

Το ALP χάθηκε στις εκλογές του 1977 και στη συνέχεια αντικατέστησε τον αρχηγό του με τον  Carl Ivar Hagen το  1978 οπότε και άλλαξε το όνομα του σε Κόμμα της Προόδου. Ο Hagen,  που ήταν αρχηγός ως το 2006, είχει πρώιμα υιοθετήσει την τοξική ισλαμοφοβία.

Η εκλογική άνοδος του κόμματος έγινε το 1991 όταν πήρε 23%και κέρδισε 22 βουλευτικές έδρες. Μετά από μια πτώση το 1993, το κόμμα ανέκαμψε, κάνοντας ένα μεγάλο βήμα μπροστά το 1997. Ο τωρινός αρχηγός, Siv Jensen, προστατευόμενος του Hagen,  ακολουθεί τα βήματα του με φλογερή ρητορική περί της ισλαμοποίησης της Νορβηγίας.

Η πολωνική φασιστική παραστρατιωτική ομάδα ΟNR σε τελετή στον καθεδρικό ναό Bialystok τον Απρίλιο του 2016. Φωτό: Marcin Onufryjuk / Agencya Gazeta
Η πολωνική φασιστική παραστρατιωτική ομάδα ΟNR σε τελετή στον καθεδρικό ναό Bialystok τον Απρίλιο του 2016. Φωτό: Marcin Onufryjuk / Agencya Gazeta

Πολωνία

Τον Οκτώβριο του 2015 στις βουλευτικές εκλογές, η Πολωνία είδε το ακροδεξιό, εθνικιστικό, αντιμεταναστευτικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (Prawo i Sprawiedliwość, PiS) να σαρώνει, κερδίζοντας 235 στις 460 έδρες.

Το PiS,  με ηγέτη στη θέση του πρωθυπουργού τον Beata Szydlo αλλά ηγέτη στο κόμμα τον  Jaroslaw Kaczinski,  ακολουθεί το μοντέλο του Fidesz – και η νέα κυβέρνηση δεν έχασαν καθόλου χρόνο στο να ακολουθήσει το παράδειγμα του. Νέοι νόμοι που ελέγχουν τα μέσα ενημέρωσης και το δικαστικό κλάδο έχουν ήδη ληφθεί.

Τώρα η κυβέρνηση θέλει να απαγορέψει τις εκτρώσεις. Η Πολωνία επίσης απειλεί πως θα αφαιρέσει την εθνική τιμητική διάκριση που είχε δώσει στον ιστορικό Jan Tomasz Gross–  γνωστό για το βιβλίο του που περιγράφει τη σφαγή 1600 εβραίων στα πολωνικά χωριά το 1941.

Το ποσοστό του PiS έφτασε το 37.58%, αύξησε δηλαδή το 31.78% που είχε στις ευρωεκλογές, όπου κέρδισε 19 έδρες. Στις ευρω-δημοσκοπήσεις, το Congress of the New Right (KNP), με αρχηγό τον Janusz Korwin-Mikke, κέρδισε 4 έδρες, αλλά στις βουλευτικές εκλογές το κόμμα διασπάστηκε, και το νέο κόμμα του “Korwin” απέτυχε να εκλέξει βουλευτές.

Τα σκληρά φασιστικά κόμματα της Πολωνίας –το National Radical Camp (Obóz Narodowo-Radykalny, ONR) και το All-Polish Youth (Młodzież Wszechpolska, MW) έχουν επίσης δείξει τη δύναμη τους – αλλά στους δρόμους. Γίναμε μάρτυρες μιας Μέρας Ανεξαρτησίας τον Νοέμβριο με 40.000 άτομα να διαδηλώνουν με το σύνθημα «Η Πολωνία για τους Πολωνούς, οι Πολωνοί για την Πολωνία» – καθοδηγούμενα  από τις δύο αυτές ομάδες.

Τα προηγούμενα χρόνια, οι φασίστες είχαν με επιτυχία σφετεριστεί τους επίσημους εορτασμούς της Ανεξαρτησίας –  ήταν αρκετά δυνατοί ώστε να διοργανώνουν τις δικές τους πορείες και να κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα.

Μία εκλογική τους συνεργασία, το Εθνικό Κίνημα National Movement (Ruch Narodowy, RN) πέτυχε ένα 1,39% στις ευρωεκλογές.

Το RN δεν κατέβηκε με το όνομα του στις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Αλλά πέντε ηγετικά του στελέχη και ακόμα πέντε υποψήφιοι υποστηρίχτηκαν από το RN  και εκλέχτηκαν στο κοινοβούλιο. Πήγαν στο Kukiz’15, που εξέλεξε συνολικά 42 βουλευτές.

Το Kukiz’15  δημιουργήθηκε από τον τέως ροκ σταρ  Pavel Kukiz, που πήρε ένα σοκαριστικό  20.8% στις προεδρικές εκλογές το Μάιο του 2015, με μια πλατφόρμα βασισμένη στην εκλογική μεταρρύθμιση. Ο Kukiz παρουσιάζει τον εαυτό του ως αντικαθεστωτικό – είναι ο τύπος που περιγράφει τους πρόσφυγες ως «πολιτισμικά ξένους».   Ο  Kukiz  εμφανίζεται να διαπραγματεύεται θέσεις στο κόμμα του με το RN έναντι πόρων και στήριξης στο έδαφος που κυριαρχούν  οι φασίστες.  

Αυτό σημαίνει ότι αντίθετα από το σκηνικό του Fidesz, οι φασίστες τώρα έχουν μια νομιμοποιημένη κοινοβουλευτική παρουσία  παράλληλα με τις στρατιωτικές οργανώσεις τους στο  δρόμο.

Σλοβακία

Οι σλοβακικές κοινοβουλευτικές εκλογές το Μάρτιο του 2016 έδωσαν στα ναζιστικά και τα εθνικιστικά ρατσιστικά κόμματα το ένα πέμπτο των εδρών του κοινοβουλίου.

Ένα μήνα αργότερα, το Σλοβάκικο Εθνικό Κόμμα (Slovenská Národná Strana, SNS) συμμετείχε στην κυβέρνηση ως μέρος ενός παράξενου συνασπισμού τεσσάρων κομμάτων, που περιλαμβάνει επίσης το κεντροαριστερό κόμμα SMER,  ένα νέο κεντροδεξιό κόμμα, το Δίκτυο, και το ουγγρικό μειονοτικό κόμμα   Most Hid.

Στις πρόσφατες εκλογές, το SNS πήρε το  8,6% των ψήφων, κερδίζοντας 15 βουλευτικές έδρες. Περιγράφει τον εαυτό του ως εθνικιστικό κόμμα που υπερασπίζεται τις χριστιανικές αξίες. Αλλά αυτό το εξτρεμιστικό εθνικιστικό κόμμα έχει στενούς δεσμούς με το φασισμό. Υποδαυλίζει το μίσος προς τους ρομά και τους ούγγρους.

«Η καλύτερη πολιτική συνδιαλλαγής με τους ρομά είναι ένα μακρύ μαστίγιο σε μικρή αυλή», λέει ο πρώην αρχηγός του SNS Jan Slota

Ο νυν αρχηγός Andrej Danko έχει προσπαθήσει να ρίξει τους τόνους στις δημόσιες δηλώσεις του κόμματος, αλλά ο πρώην ήταν πιο σαφής για τις απόψεις του κόμματος. Η ουγγρική μειονότητα στη Σλοβακία ήταν «καρκίνος του σλοβακικού έθνους», που πρέπει να απομακρυνθεί, ενώ οι ρομά θα πρέπει να εξολοθρευτούν ή να καταστραφούν, διατυμπάνιζε. Ο Slota επίσης χαρακτήριζε τον αρχηγό των ναζί στην Τσεχοσλοβακία τον καιρό του πολέμου, Jozef Tiso, σαν «έναν από τους σπουδαιότερους γιους του σλοβακικού έθνους».  

Ο Marian Kotleba με παραστρατιωτική στολή. Το ναζιστικό του κόμμα έχει τώρα 14 έδρες στο κοινοβούλιο
Ο Marian Kotleba με παραστρατιωτική στολή. Το ναζιστικό του κόμμα έχει τώρα 14 έδρες στο κοινοβούλιο

Το φασιστικό  People’s Party Our Slovakia – Kotleba (Ľudová strana – Naše Slovenská – Kotleba, L’SNS) κέρδισε άλλο ένα 8% των ψήφων, με 14 βουλευτικές έδρες στις 150 .

Ο σκληροπυρηνικός ναζί Marian Kotleba  έφτιαξε το L’SNS το  2010 φού ο προκάτοχος του, το Σλοβάκοι μαζί –Εθνικό Κόμμα (Slovak Togetherness-National Party) απαγορεύτηκε από το κράτος το 2008 για τις βίαιες και ρατσιστικές του ενέργειες.

Το κόμμα διακηρύσσει ότι χτίζει πάνω στην κληρονομιά του αρχηγού του σλοβάκικου ναζιστικού κράτους (1939 – 1945) Tiso.

Ο Kotleba φτιάχνει το κόμμα του χρησιμοποιώντας αντι-ρομά, αντιμεταναστευτική και κατά της διαφθοράς ρητορική. Οι κομματικοί ομιλητές περιγράφουν τους ρομά σαν κοινωνικά «παράσιτα» και «εξτρεμιστες» που «κλέβουν, βιάζουν και δολοφονούν»..

Το L’SNS έχει επίσης δεσμούς με τη Slovak Brotherhood, μια παραστρατιωτική ομάδα που έχει επιτεθεί σε κοινότητες των ρομά και έχει σχέσεις με πολλές από τις πιο δηλητηριώδεις ναζιστικές ομάδες στην Ευρώπη.

Το 2013 ο Kotleba  στις εκλογές για τη θέση του κυβερνήτη στην περιοχή Banská Bystrica πήρε 20% στον πρώτο γύρο των εκλογών και πέρασε στο δεύτερο γύρο όπου πήρε το 55%.

Ο Kotleba τώρα χρησιμοποιεί τη θέση για να χτίσει μια πολιτική βάση για τον ίδιο και για το   L’SNS. Κερδίζοντας τις εκλογές, ο Kotleba εξασφάλισε κρατική επιχορήγηση 5 εκατομμυρίων ευρώ. Σκοπεύει να χρησιμοποιήσει αυτά τα χρήματα ια να φτιάξει μια πολιτοφυλακή αστυνόμευσης της κοινότητας των ρομά.

Σουηδία

Στις αρχές του 2016, μία δημοσκόπηση έδειξε τους Σουηδούς Δημοκράτες (Sverigedemokraterna, SD) ως το πιο δημοφιλές κόμμα στη χώρα. Αυτό το φασιστικό κόμμα έχει ήδη 49 βουλευτικές έδρες, αφού κέρδισε το 12,9% των ψήφων στις βουλευτικές εκλογές του 201, και δύο έδρες στο ευρωκοινοβούλιο.

Καμπάνια του Εθνικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος το 1936
Καμπάνια του Εθνικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος το 1936

Το SD φτιάχτηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Οι πολιτικές του ρίζες φτάνουν στο σουηδικό φασισμό και στα κινήματα ακραίου ρατσισμού. Το ηγετικό στέλεχος του κόμματος Gustaf Ekström ήταν βετεράνος των Waffen-SS και μέλος του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος Svensk Socialistisk Samling (πρωτύτερα Εθνικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα, στη δεκαετία του 1940).

Ένας παλαιότερος πρόεδρος του SD, ο Anders Klarström,ήταν ενεργό μέλος του Nordiska rikspartiet (“Κόμμα του σκανδιναβικού ράιχ”), που είχε δεσμούς με την Αμερικάνικη Εθνική Ένωση για την εξέλιξη των Λευκών (που ιδρύθηκε από David Duke) και δημοσιεύσεις όπως τη Nazi Nation Europa , μια εφημερίδα που υποστηρίζει τη φυλετική βιολογία.

Όπως το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία και το Βρετανικό Εθνικό Κόμμα, έτσι και το SD υπό την ηγεσία του Jimmie Åkesson ισχυρίζεται ότι έχει βάλει στην άκρη τις ρίζες που είχε στο ρατσισμό και το νεοναζισμό. Το SD – ένα επιθετικό ισλαμοφοβικό κόμμα που επίσης αντιτίθεται στην πολυπολιτισμικότητα και στη μετανάστευση –κρύβει επιμελώς το φασισμό του κάτω από έναν ευυπόληπτο μανδύα.

Αλλά αντιφασίστες και δημοσιογράφοι έχουν  εκθέσει τους μυστικούς δεσμούς που ακόμη έχει με ανοιχτούς ναζί και φασίστες συμπεριλαμβανομένου του Κινήματος Σουηδικής Αντίστασης  (Swedish Resistance Movement -SRM), που έχει εμπλακεί σε βίαιες επιθέσεις κατά μεταναστών.

Παρόλο που ο φασισμός σπανίως συζητιέται, έχει γίνει εδώ και καιρό μέρος του πολιτικού τοπίου στη Σουηδία. Ο ιδρυτής του ΙΚΕΑ Ingvar Kamprad ήταν μέλος του προφασιστικού Νέου Σουηδικού Κινήματις και ήταν φίλος με τον αρχηγό του Per Engdahl, υποστηρικτή του Χίτλερ. Ο πατέρας της βασίλισσας Σίλβια της Σουηδίας, γερμανός,  ήταν μέλος του ναζιστικού κόμματος του Χίτλερ και έκανε μια περιουσία από ένα εργοστάσιο που άρπαξε από τους εβραίους ιδιοκτήτες του.

Ελβετία

Στις βουλευτικές εκλογές του 2015, το Ελβετικό Κόμμα του λαού (German: Schweizerische Volkspartei, French: Union Démocratique du Centre, SVP) πήρε το 29.4% των ψήφων κερδίζοντας 65 έδρες.

Το SVP ιδρύθηκε το 1971, μέσω της συγχώνευσης του Κόμματος Αγροτών, Εμπόρων και (BGB) και του Δημοκρατικού Κόμματος. Εκπροσώπησε τα συμφέροντα των αγροτών και των μικρομεσαίων επιχειρηματιών. Μεταξύ των δεκαετιών 1970 και 1982, το SVP κινούνταν στο 11% των ψηφοφόρων. Αυτό άλλαξε όταν το SPV μετατράπηκε σε ακροδεξιό ρατσιστικό λαϊκίστικο κόμμα, στις δεκαετίες 1990 και 2000. Μετακίνησε την πολιτική εστίαση του στο αντιμεταναστευτικό, την ισλαμοφοβία και στην αντίθεση της συμμετοχής της Ελβετίας στην ΕΕ.

Το SPV ήταν πρωτοπόρο στην καμπάνια για να μη χτιστούν μιναρέδες το 2009 – υπάρχουν μόνο τέσσερις στη χώρα. Αυτό το μέτρο πέρασε σε ένα εθνικό δημοψήφισμα, με 57,7% των ψήφων. Ένα ελβετικό δικαστήριο έκρινε ενόχους τον αρχηγός του SPV και τον βοηθό του ια δημοσίευση ρατσιστικών προεκλογικών αφισών το 2015.

ο φασιστικό Svoboda, οι μονάδες της παραστρατιωτικής «Αυτοάμυνας», παρελαύνουν στο Κίεβο. Φωτογραφία Samson Dunay

Το φασιστικό Svoboda, οι μονάδες της παραστρατιωτικής «Αυτοάμυνας», παρελαύνουν στο Κίεβο. Φωτογραφία Samson Dunay

Ουκρανία

Τα εκλογικά αποτελέσματα δεν μπορούν να εξηγήσουν την τεράστια δύναμη των φασιστικών οργανώσεων στην Ουκρανία ή τη βαθιά εμφύτευση τους στο κράτος.

Είναι επίσης σοβαρό λάθος να παραβλέπεις  την παρουσία και το ρόλο των φασιστών σε  Ρωσία – αυτονομιστικά κινήματα στα ανατολικά της χώρας. Οι δύο όψεις αυτής της σύγκρουσης έχουν στηριχτεί από τους αντίπαλους ιμπεριαλισμούς ΗΠΑ και Ρωσία (με την ΕΕ σε μικρότερο ρόλο). Και οι δύο πλευρές έχουν φασίστες στο πεδίο.

Οι τελευταίες ουκρανικές γενικές εκλογές τον Οκτώβριο του 2014 έδωσαν μόλις 6 έδρες στο φασιστικό κόμμα Svoboda (Ελευθερία), και άλλη μία στο Δεξιό Τομέα (Pravy Sektor), μια συμμαχία ναζιστικών παραστρατιωτικών ομάδων.

Αλλά η άνοδος των φασιστών της Ουκρανίας άρχισε να γίνεται εμφανής στις προηγούμενες εκλογές το 2012. Τότε πήρε 37 έδρες στις 450 του κοινοβουλίου.

Για να κάνει αυτή την εκλογική επιτυχία, το Svoboda όπως πολλά ευρωπαϊκά φασιστικά κόμματα,  καθάρισε την εικόνα του, άλλαξε το όνομα του από Εθνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, άφησε το ναζιστικό του λογότυπο και αποστασιοποιήθηκε, τουλάχιστον επισήμως, από την παραστρατιωτική του πτέρυγα, τους Πατριώτες της Ουκρανίας.

Αλλά ήταν στις «Euromaidan» διαδηλώσεις κατά του προηγούμενου προέδρου Yanukovych που οι φασίστες έκαναν πραγματική πρόοδο, τον Νοέμβριο του 2013. (σημ. δική μου: Euromaidan λέμε το κύμα διαδηλώσεων που ξεκίνησε στην Ουκρανία με αίτημα την είσοδο στην ΕΕ και κατέληξε να ζητάει την παραίτηση του προέδρου – η τροπή των διαδηλώσεων αυτών είναι μεγάλο θέμα, που αγγίζεται και σε αυτό το άρθρο).

Η πλειοψηφία των “Euromaidan” διαδηλωτών δεν ήταν φασίστες Αλλά το Svodoba, και οι παραστρατιωτικές ναζιστικές ομάδες συμπεριλαμβανομένου του UNA-UNSO που ήρθε μαζί ως Pravy Sektor, είχαν ιδιαίτερα αξιοσημείωτη παρουσία  και γρήγορα πήραν ηγετικό ρόλο καθώς οι διαδηλωτές γίνονταν πιο μαχητικοί.

Η Ουκρανία είναι μια ολιγαρχία, με μικρό αριθμό ανθρώπων να ελέγχουν την οικονομία και πολλούς βουλευτές. Τα mainstream πολιτικά κόμματα είναι σε μεγάλο βαθμό κούφιοι οργανισμοί που χρησιμοποιούνται ως εκλογικά οχήματα του ενός η του άλλου ολιγάρχη ή των προτιμώμενων τους προσώπων. Αντιθέτως το Svoboda και το Pravy Sektor είχαν πραγματικά, οργανωμένα, ενεργά μέλη και στελέχη.

Αυτές οι ομάδες ήταν ικανές να πάρουν την πρωτοβουλία, με την  παραστρατιωτική τους δύναμη, να καταλάβουν κυβερνητικά κτίρια και αστυνομικά τμήματα, καθώς ο Yanukovych παρέπαιε και οι φίλοι του ολιγάρχες τον εγκατέλειπαν.

Όταν έπεσε ο  Yanukovych,    μια νέα κυβέρνηση συστάθηκε – χωρίς νέες εκλογές – η οποία περιλάμβανε και κάποιους φασίστες υπουργούς, σε ένα συνασπισμό με τους νεοφιλελεύθερους ηγέτες των βασικών κομμάτων.

Οι  αυτονομιστικές ομάδες που αναδύθηκαν καθώς η Ουκρανία ολίσθαινε σε εμφύλιο πόλεμο, είχαν επίσης φασίστες –από ομάδες που οικοδομούσαν στον ρώσικο εθνικισμό, το βίαιο αντισημιτισμό και την ομοφοβία.

Όταν έγιναν οι εκλογές στο Κίεβο  της ελεγχόμενης Ουκρανίας, τον Οκτώβριο 2014,  οι ψηφοφόροι γύρισαν την πλάτη στους φασίστες, αφήνοντας μόλις 7 έδρες στο Svoboda και το  Pravy Sektor μαζί.

Αλλά ενώ τα φασιστικά κόμματα δεν είναι πια στην κυβέρνηση, η ρευστή φύση των κομμάτων στην Ουκρανία επέτρεψε σε  μεμονωμένους φασίστες να μετακινηθούν σε  mainstream  κόμματα και να μπορούν να διατηρήσουν θέσεις εξουσίας.

Ένα παράδειγμα είναι ο Andriy Parubiy, ένας από τους αρχηγούς του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος της Ουκρανίας, που καθοδηγούσε την Samooborona  (Ααυτοάμυνα), και μετά έγινε επικεφαλής του εθνικού συμβουλίου ασφάλειας της Ουκρανίας. Τώρα είναι πρόεδρος του κοινοβουλίου. Και άλλοι πολιτικοί έχουν δεσμούς με φασιστικές οργανώσεις.

Και οι φασιστικές δυνάμεις της Samooborona τώρα έχουν εισαχθεί ως τάγματα στον ουκρανικό στρατό, συμπεριλαμβανομένου του διαβόητου τάγματος Azov, που επιδεικνύει ανοιχτά τα ναζιστικά του εμβλήματα.

Είναι επισήμως υπό τον έλεγχο του κράτους αλλά σε ένα βαθμό παραμένουν με τη δική τους πολιτική συνεκτικότητα και οργάνωση.

Η πρόσφατη εμπειρία του ουκρανικού φασισμού στο πώς να κερδίζει ηγετικούς ρόλους και σεβασμό αντιτιθέμενος με το κράτος,  μέχρι το να μπει στην κυβέρνηση και να δημιουργήσει πλήρεις στρατιωτικές δομές συνδεδεμένες με τις κρατικές δυνάμεις, είναι πρωτοφανής στη μεταπολεμική Ευρώπη.  

Προσφέρει ένα σοβαρό προειδοποιητικό μήνυμα στην υπόλοιπη Ευρώπη για την πιθανότητα οι φασιστικοί οργανισμοί να προσφέρουν στην άρχουσα τάξη μία συνεκτική δύναμη που μπορεί να παρεμβαίνει σε περιπτώσεις οικονομικής ή πολιτικής κρίσης.

Ηνωμένο Βασίλειο

Στη Βρετανία, το Κόμμα Ανεξαρτησίας του ηνωμένου Βασιλείου (United Kingdom Independence Party – UKIP) – ένα ρατσιστικό λαϊκίστικο κόμμα –είναι η κύρια και η πιο σοβαρή απειλή της ακροδεξιάς σήμερα, είναι τώρα τρίτο κόμμα στη Βρετανία παρόλο που έχει μόνο ένα βουλευτή. Οι περσινές βουλευτικές εκλογές έδειξαν την κλίμακα επιρροής του ρατσιστικού κόμματος.

Το εκλογικό σύστημα της Βρετανίας κάνει πολύ δύσκολο σε μικρά κόμματα να μπουν στη βουλή, αλλά το UKIP ήρθε πρώτο στις ευρωεκλογές του 2014, όπου το εκλογικό σύστημα είναι πιο ευνοϊκό, με 27,49% των ψήφων και 24 ευρωβουλευτές.

Το UKIP εμφανίστηκε το 1991 σαν ένα μονοθεματικό κόμμα, αντίθετο στην ΕΕ. Ι περισσότεροι από τους ηγέτες του ήταν παλιά μέλη bτου Συντηρητικού Κόμματος και ήθελαν το UKIP να δρα σαν εξωτερική πίεση στους Τόρις.

Αυτό άλλαξε το 2006, όταν εκλέχτηκε αρχηγός του UKIP ο Nigel Farage. Επηρεασμένος από την επιτυχία των ακροδεξιών κομμάτων σε άλλες χώρες στην Ευρώπη, ο Farage και οι υποστηρικτές του άρχισαν να μεταστρέφουν το UKIP σε κλασικό δεξιό ρατσιστικό λαϊκιστικό κόμμα. Βασικός τους λόγος  ο αντιμεταναστευτικός ρατσισμός.  

Η άνοδος τους άρχισε στις βουλευτικές εκλογές του 2011 και 2012, όπου πήραν αξιοσημείωτες ψήφους.

Το μεγάλο κύμα του  UKIP όμως ήρθε το 2013 όταν εξέλεξε στις τοπικές εκλογές 147 συμβούλους, από μόνο οχτώ που είχε. Η επιτυχία του στις ευρωεκλογές το 2014  στερέωσε τη θέση το, παρά τη μικρή πτώση που είχε στις τοπικές εκλογές εκείνης της χρονιάς. Τη στιγμή που γράφεται αυτό το κείμενο είμαστε ξανά σε εβδομάδα τοπικών εκλογών –και το κείμενο θα επικαιροποιηθεί μετά τα αποτελέσματα.

Το UKIP δεν είναι τόσο εξτρεμιστικό όσο οι περισσότεροι ομολογοι του ακροδεξιοί στην Ευρώπη, όμως έχει γίνει πόλος έλξης για ρατσιστές και ομοφοβικούς φανατικούς. Τα τελευταία χρόνια, έχει επίσης τραβήξει τα mainstream κόμματα –τους Συντηρητικούς και τους Εργατικούς με τον προηγούμενο αρχηγό Ed Milliband – προς τα δεξιά.

Το φασιστικό Βρετανικό Εθνικό Κόμμα (BNP) – το οποίο το 2009 είχε δύο ευρωβουλευτές, ένα μέλος στην Greater London Authority aκαι πάνω από 60 συμβούλους, έχει καταρρεύσει.

Χρόνια συστηματικής δράσης και ενημέρωσης από αντιφασίστες μείωσαν τη δύναμη του φασιστικού κόμματος σε μόνο έναν τοπικό σύμβουλο και το οδήγησαν τελικά σε εσωκομματικές συγκρούσεις και διασπάσεις το 2010. Οι ομάδες που σχηματίστηκαν παραμένουν αδύναμες και περιθωριακές.

Οι αντιφασίστες στη Βρετανία έχουν επίσης αντιμετωπίσει την απειλή της Αγγλικής Αμυντικής Λίγκας (English Defence League  -EDL), ενός κινήματος δρόμου που ξεκίνησε το 2009 με αντιμουσουλμανικές ρατσιστικές επιθέσεις και με φασίστες και ισλαμοφοβικούς “Counterjihad”  ιδεολόγους στην ηγεσία του. Μέλη του BNP έχουν ενταχθεί εκεί.

Το EDL στα καλύτερα του κατάφερε να κινητοποιήσει 5.000 άτομα σε διαδηλώσεις που συνήθως καταλήγουν σε βία. Το  αναπτύσσεται σε καθαρή φασιστική κατεύθυνση, και στρέφεται εναντίον σοσιαλιστών, συνδικαλιστών, φοιτητών αγωνιστών και καταληψιών καθώς και μουσουλμάνων   αυτοί είναι ο  κύριος στόχος τους.

Αλλά οι διαδηλώσεις αντιφασιστών και ντόπιων ανθρώπων σε πόλεις και χωριά σε όλη τη χώρα, που κορυφώθηκαν με δύι τεράστιες κινητοποιήσεις στο ανατολικό Λονδίνο το 2011 και το 2012, διέσπασαν το EDL αφήνοντας μικρές, σκόρπιες, αδύναμες ομάδες.

Παρόλο που οι βρετανικές φασιστικές οργανώσεις έχουν διασπαστεί και περιθωριοποιηθεί, η κλίμακα ανόδου του ρατσιστικού λαϊκίστικου UKIP τα τελευταία χρόνια, υποδηλώνει ένα κλίμα παραμένοντος δηλητηριώδους ρατσισμού.

Εδώ ολοκληρώθηκε η παρουσίαση ανά χώρα των σημαντικότερων φασιστικών ακροδεξιών κομμάτων. Ακολουθεί σύντομα το 3ο και τελευταίο μέρος του άρθρου, σε μια προσπάθεια ανάλυσης της κατάστασης.

Μετάφραση: Γεωργία Κανελλοπούλου

Το πρώτο μέρος του άρθρου εδώ:

https://oulaloum.espiv.net/2016/05/11/%CE%BF-%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%BF%CE%B4%CE%B5%CE%BE%CE%B9%CE%AC-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%B7/

Πηγή:

http://www.dreamdeferred.org.uk/2016/05/fascism-and-the-far-right-in-europe-country-by-country-guide-part-two/

 

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *